Veenbesparelmoervlinder - Boloria aquilonaris
De veenbesparelmoervlinder is een zeer zeldzame en zeer bedreigde parelmoervlinder die slechts op enkele locaties in Nederland, in hoogveengebieden, nog voorkomt.
De veenbesparelmoervlinder is een oranje vlinder met veel zwarte vlekken en stippen met een vleugellengte van 17 - 21 mm. Het habitat van deze vlinder zijn vennen met hoogveenontwikkeling omgeven door bos. |
In 2008 ben ik op een warme zomerdag in juni om 02.30 uur in de auto gestapt en naar Drenthe vertrokken in de hoop deze mooie vlinder en het veenbesblauwtje te kunnen aanschouwen en fotograferen. Net voor zonsopkomst was ik ter plekke maar omdat ik niet wist waar ik precies moest zijn en ik foto's van deze vlinders op veenpluis had gezien ben ik eerst rondom een ven gaan zoeken en behoorlijk diep in het veen weggezakt. Het heeft mij heel veel moeite gekost om op eigen kracht er weer uit te komen.....
Uiteindelijk heb ik een paar rustende veenbesparelmoervlinders op dopheide gevonden en kunnen fotograferen.
Uiteindelijk heb ik een paar rustende veenbesparelmoervlinders op dopheide gevonden en kunnen fotograferen.
De waardplant van de veenbesparelmoervlinder is de veenbes waar het vrouwtje aan de onderzijde van het blad de eitjes afzet. De rupsen komen in augustus uit en gaan onmiddellijk in 'winterrust'; dat wil zeggen dat ze niets eten en tot in april van het jaar erop in rusthouding vertoeven. Pas als de knoppen van de veenbes openbarsten komen de rupsen weer tot leven en beginnen ze te eten. De rupsen houden zich schuil in de vegetatie en de verpopping vindt plaats aan een verdorde stengel. De vlinders vliegen van half mei tot half juli in één generatie en voeden zich van de nectar van dopheide die soms ook als slaapplant wordt gebruikt.
|
Zoals hierboven al genoemd is deze vlindersoort ernstig bedreigd en is het maar de vraag of deze soort voor Nederland behouden blijft. Ook in andere Europese landen staat deze soort op de Rode Lijst omdat de aantallen achteruit gaan.
De kans om een veenlijk te worden laat ik sinds 2008 aan mij voorbij gaan en telkens als ik een moerasgebied in hogere gebieden in Oostenrijk bezoek, hoop ik nog een keer op een spontane ontmoeting met deze mooie vlindersoort. Maar ook elders heeft deze vlindersoort het zwaar door ontginning, afwatering, recreatie en opwarming van de aarde....misschien dat het ooit nog tijdens een vakantie in Zweden gaat lukken deze vlindersoort opnieuw te ontmoeten.
UP-DATE VEENBESPARELMOERVLINDER:
7 juli 2019: Opnieuw een bezoek gebracht aan de het kleine veengebied in de Eifel. Ondanks de enorme droogte van vorig jaar zag het gebied er goed uit. Enkele veenbessen stonden nog in bloei maar het gros was al bes.
Twee dagen eerder bij warm weer had ik al een keer overdag gekeken en toen drie fladderende veenbesparelmoervlinders kunnen ontdekken.
In de vroege ochtend direct aan het pad twee slapende exemplaren kunnen ontdekken. Ik hoop maar dat er eerder in de vliegtijd meer exemplaren op deze plek aanwezig waren zodat de soort op deze plek bestaan blijft.
De plaaggeesten/knutten lijken in ieder geval elk jaar in aantal toe te nemen. |
Een zeer afgevlogen exemplaar verliet regelmatig het gebied om van de distels te snoepen die een stukje verderop stonden.
|
In dit kleine natuurparadijs was de waardplant, de kleine veenbes, volop aanwezig.
Naast de bloemen droegen sommige planten al bessen.
|
20 juni 2017: Een paar dagen vlinderen in de Eifel heeft een nieuwe plek van de veenbesparelmoervlinder opgeleverd. In een kleine open vlakte tegen een bos aan lag een klein veengebied waar vlak bij het pad diverse slapende exemplaren van deze mooie vlindersoort te vinden waren.
Telkens ben ik weer verrast over de kleinschaligheid (en dus kwetsbaarheid) van het leefgebied en ervaar ik het als heel bijzonder dat een vlindersoort zich op deze manier kan voortplanten. Net als in de Hoge Venen in België vlogen ook in dit Duitse veengebied duizenden knutten die onmiddellijk tot de aanval (steken) overgaan en het fotograferen van deze mooie vlinder tot een kwelling maken.
|
21 juni 2015: Op de terugweg van een ander gebied opnieuw een stop gemaakt in de Hoge Venen in België en deze mooie vlindersoort mogen vastleggen.
28 juni 2014: 6 jaar en 2 dagen later heb ik opnieuw kennis mogen maken met deze mooie vlindersoort in de Hoge Venen in België.