Bruin blauwtje - Aricia agestis
|
Het Bruin blauwtje heeft een vleugellengte van ongeveer 13 mm en zoals de naam al doet vermoeden zijn zowel de mannetjes als ook de vrouwtjes aan de binnenzijde bruin met aan de rand van de vleugels een rij opvallende oranje vlekken. De vleugeladers lopen door in de franje waardoor deze soms geblokt lijkt.
In Nederland is er nog een blauwtjes soort, namelijk het Icarusblauwtje, die in hetzelfde habitat leeft en weleens verwisselt wordt met het bruin blauwtje.
De twee gemarkeerde vlekken op de foto links staan bij het bruin blauwtje dicht tegen elkaar aan en niet in rij met de rest van de vlekken. |
Het bruin blauwtje is te vinden in droge, zandige, open, kruidenrijke en schrale graslanden en kalkgraslanden. Kwam ik in Nederland het bruin blauwtje vroeger amper tegen zo struikel ik er tegenwoordig over. Het bruin blauwtje vliegt in twee, soms drie, generaties van begin mei tot eind juni en van begin juli tot eind september.
|
Het vrouwtje van het icarusblauwtje lijkt met dichte vleugels veel op het bruin blauwtje echter bij het icarusblauwtje staan deze vlekken verder uit elkaar en vormen een geheel/rij/boog met de andere vlekken. Het icarusblauwtje heeft aan de onderzijde van de voorvleugel een duidelijke wortelvlek (alleen zichtbaar met open vleugels) die het bruin blauwtje mist en er is nog een onmiskenbaar verschil in vlekken aan de onderzijde van de achtervleugel zoals op de bovenste foto en hier links te zien is.
|
In de zomer van 2023 was een vrouwtje van het bruin blauwtje eitjes aan het afzetten op planten die midden op het wandelpad naast mijn huis in de Vogezen groeiden. Geen handige plek aangezien daar dus gelopen wordt maar er ook auto's rijden. Op de planten die overhingen op het wandel/rijspoor heb ik naar eitjes gezocht en deze planten uitgegraven. De overige planten met eitjes heb ik laten staan zodat de natuur haar gang kon gaan.
De waardplant zijn diverse soorten ooievaarsbek waarbij ik ze enkel eitjes op kleine ooievaarsbek heb zien afzetten.
Ei bruin blauwtje op kleine ooievaarsbek
Een week na eiafzet met zomerse temperaturen wordt het eerste rupsje geboren.
Rups bruin blauwtje paar dagen oud
De rupsen eten slechts een deel van de bladlaag waardoor er een soort banen op het blad ontstaan; dit wordt mineergang genoemd.
Mineergang bruin blauwtje
Rups tweeenhalve week oud
In de laatste huid hebben de meeste rupsen duidelijk rode strepen.
Volgroeide rups
Na 3 weken was de eerste rups klaar met eten en ging op zoek naar een geschikte plek om pop te worden. Ze gaan niet aan de wandel maar blijven op of bij de waardplant.
6 vlinders zijn uit de pop gekomen en drie daarvan zijn in Frankrijk, op de plek waar ze als ei gelegd zijn, weg gefladderd.
|
Ik weet niet meer hoeveel eitjes ik daadwerkelijk gevonden had maar ik vermoed dat er al eerder eiafzet had plaats gevonden omdat ik op een gegeven moment 10 rupsen had.
Ei bruin blauwtje op kleine ooievaarsbek
De eitjes worden zowel op als ook onder het blad afgezet op planten die op een zonnige staan.
Pasgeboren rupsje bruin blauwtje
De jonge rupsjes beginnen meteen aan het blad te eten en ook de knoppen van de kleine ooievaarsbek zijn erg in trek. Ze maken gaten in de knop en verdwijnen voor een deel in het gat. Bij vlagen was het goed zoeken waar de rupsjes gebleven waren.
Rups bruin blauwtje 1 week oud
De rupsen zijn in het begin gelig van kleur en verkleuren langzaam naarmate ze ouder worden.
Rups twee weken oud
Rups drie weken oud
Alle 10 eitjes zijn een volgroeide rups geworden echter 4 rupsen hebben het popstadium niet gehaald, waardoor is mij een raadsel.
|
4 juli 2018: Na 4 weken droogte en warmte was het gisterenavond tijd om eens de border te sproeien. Groot was de verrassing toen er een klein vlindertje opvloog wat ik niet meteen kon herkennen. Toen dit vlindertje terug ging zitten dacht ik even aan een icarusblauwtje totdat ik dichterbij kwam.....een bruin blauwtje!
Vaak kun je de vlinders in groepjes bij elkaar vinden waarbij ze net als het icarusblauwtje met de kop naar beneden in de vegetatie hangen.
De soort overwintert als halfvolgroeide rups in de strooisellaag.
De soort overwintert als halfvolgroeide rups in de strooisellaag.
|
|
Nog nooit heb ik deze soort in mijn tuin of in de omgeving waargenomen dus het was een aangename verrassing. Hij is gek op de nectar van mijn kogeldistels die pal naast dit uitgebloeide knoopkruid staan.